การล้างจมูก
การล้างจมูก เป็นการทำความสะอาดโพรงจมูกโดยชะล้างเอาน้ำมูก หนอง สิ่งสกปรกในโพรงจมูก หรือโพรงหลังจมูกซึ่งเกิดจากการอักเสบออกด้วยน้ำเกลือ เพื่อให้โพรงจมูกโล่ง ทำให้บรรเทาอาการคัดจมูก คัน จาม น้ำมูกไหล แสบจมูก ปวดจมูก หรือปวดบริเวณไซนัส รวมทั้งการมีกลิ่นเหม็นในโพรงจมูก
ประโยชน์ของการล้างจมูก
· ทำความสะอาดโพรงจมูก ช่วยล้างมูกเหนียวข้น หนอง สิ่งสกปรก สารก่อภูมิแพ้ และสิ่งระคายเคืองต่าง ๆ ออกจากโพรงจมูก
· บรรเทาอาการ ลดอาการหวัดเรื้อรัง ภูมิแพ้ ไซนัสอักเสบ เช่น คัดจมูก จาม น้ำมูกไหล แสบจมูก หรือปวดจมูก
· เพิ่มความชุ่มชื้น ทำความสะอาด และให้ความชุ่มชื้นแก่เยื่อบุจมูก ทำให้หายใจโล่งขึ้น
· เพิ่มประสิทธิภาพยา การล้างจมูกก่อนใช้ยาพ่นจมูก หรือยาหยอดจมูก จะช่วยให้ยาสัมผัสกับเยื่อบุจมูกได้ดีขึ้น และยาออกฤทธิ์ได้มีประสิทธิภาพ
· ป้องกันภาวะแทรกซ้อน ช่วยป้องกันการลุกลามของเชื้อโรคจากจมูกไปสู่หูชั้นกลาง หรือปอด และช่วยให้แผลในโพรงจมูกหลังการผ่าตัดหายเร็วขึ้น
ขั้นตอนการล้างจมูก
1. ล้างมือ และอุปกรณ์ให้สะอาด เริ่มต้นด้วยการล้างมือให้สะอาด เพื่อป้องกันการนำเชื้อโรคเข้าสู่จมูกจากนั้นล้างไซริงค์ หรืออุปกรณ์ที่ใช้ดูดน้ำเกลือให้สะอาดเพื่อให้มั่นใจว่าไม่มีสิ่งสกปรก หรือเชื้อโรคตกค้าง
2. เตรียมน้ำเกลือ (ความเข้มข้น 0.9% Sodium Chloride) อุ่นพอดีกับร่างกาย
3. นำไซริงค์ หรืออุปกรณ์ดูดน้ำเกลือขึ้นมา แล้วดูดน้ำเกลือจากภาชนะที่เตรียมไว้ ควรดูดให้พอดี ไม่มากหรือน้อยเกินไป
4. เตรียมท่าทางก่อนล้างจมูก ก้มศีรษะเล็กน้อยให้ทำมุมประมาณ 45 องศา ซึ่งจะช่วยให้น้ำเกลือไหลผ่านโพรงจมูกได้ง่ายขึ้น และออกมาทางรูจมูกอีกข้างหนึ่งโดยไม่ไหลลงคอ
5. ดันไซริงค์ให้แนบสนิทกับรูจมูก โดยนำปลายไซริงค์แตะกับรูจมูก จากนั้นกลั้นหายใจ ก้มหน้าเล็กน้อย และอ้าปาก เพื่อป้องกันการสำลักน้ำเกลือ
6. ฉีดน้ำเกลือเข้าทางรูจมูกอย่างช้า ๆ และค่อย ๆ กดน้ำเกลือเข้าทางรูจมูกข้างหนึ่งอย่างเบามือ ให้รู้สึกว่าน้ำเกลือไหลผ่านโพรงจมูกจนออกทางจมูกอีกข้างหนึ่ง หรือไหลออกทางปาก การทำอย่างช้า ๆ จะช่วยลดความไม่สบายจมูก
7. เมื่อฉีดน้ำเกลือเสร็จให้สั่งน้ำมูกเบา ๆ เพื่อขับน้ำเกลือ และสิ่งสกปรกที่ค้างอยู่ในโพรงจมูกออก ไม่ควรสั่งแรงเกินไป เพราะอาจทำให้โพรงจมูกระคายเคือง
8. ทำซ้ำขั้นตอนเดิมกับจมูกอีกข้าง เพื่อให้จมูกทั้งสองข้างสะอาด และปราศจากสิ่งปรก และสารก่อภูมิแพ้
อย่างไรก็ตาม ในการล้างจมูกมีข้อควรระวัง คือ ควรใช้น้ำเกลือที่อุ่นในการล้างจมูก เพราะว่าอุณหภูมิที่อุ่นจะช่วยทำให้เยื่อบุจมูกยุบตัวลง ส่งผลให้หายใจได้โล่งขึ้น และในขณะที่ดันน้ำเกลือเข้าไปในโพรงจมูกจะต้องกลั้นหายใจไว้ตลอดเวลา มิเช่นนั้นจะเกิดการสำลักน้ำเกลือเข้าไปในกล่องเสียง และหลอดลมได้