สรรพคุณ : เป็นยาแก้ท้องผูก ช่วยระบายท้อง วิธีใช้ 1. เมื่อมีอาการท้องผูก รับประทานก่อนนอน วันละ 1 ครั้ง 2. ผู้ใหญ่: ธาตุเบา ครั้งละ 2 เม็ด, ธาตุหนัก ครั้งละ 3-4 เม็ด 3. เด็กอายุ 6-12 ปี : ครั้งละ 1 เม็ด – ส่วนประกอบสำคัญ : ใน 1 เม็ด ประกอบด้วย 1. ใบมะขามแขก 200 กรัม 2. ฟักมะขามแขก 100 กรัม ยาระบาย (Laxative Drug) คือยาที่ใช้รักษาอาการท้องผูก ยาระบายจะออกฤทธิ์กระตุ้นการทำงานของลำไส้ หรืออาจเพิ่มความอ่อนนุ่มให้อุจจาระ ทำให้อุจจาระเคลื่อนตัวได้สะดวกและง่ายต่อการขับถ่าย ก่อนใช้ยาระบายควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร เพราะอาจทำให้เกิดปฏิกิริยากับยา ฮอร์โมน วิตามินหรืออาหารเสริมที่รับประทานอยู่ในขณะนั้นได้ คำเตือนในการใช้ยาระบาย 1. ไม่ควรใช้ยาระบายเพื่อเป็นยาลดน้ำหนัก เนื่องจากยังไม่มีการศึกษาวิจัยออกมารับรองว่าการใช้ยาระบายช่วยในการลดน้ำหนักได้ 2. ไม่ควรใช้ยาระบายเกินขนาดหรือใช้ยาระบายเป็นเวลานาน เพราะจะทำให้เกิดปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดความผิดปกติในร่างกายและโรคต่าง ๆ ตามมาได้ เช่น กล้ามเนื้อเป็นตะคริว ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ ภาวะขาดน้ำ โรคหัวใจ โรคไต โรคระบบทางเดินอาหาร เช่น ลำไส้อุดตัน ลำไส้อักเสบ ไส้ติ่งอักเสบ กระเพาะอาหารอักเสบ ริดสีดวงทวาร ลำไส้ตรงปลิ้น สมดุลของแร่ธาตุในร่างกายที่ส่งผลต่อการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม โซเดียม โพแทสเซียม ผลข้างเคียงจากการใช้ยาระบาย – ยาระบาย โดยปกติแล้วไม่ก่อให้เกิดผลข้างเคียงใด ๆ แต่หากใช้ผิดวิธี หรือใช้ติดต่อกันนานเกินไปอาจทำให้เสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงในรูปแบบของอาการต่าง ๆ ได้ ดังนี้ คลื่นไส้ อาเจียน อ่อนเพลีย ปวดท้อง ท้องอืด ท้องเสียรุนแรง เลือดออกทางทวารหนัก แพ้ยา เช่น ลมพิษ กลืนอาหารและหายใจลำบาก